Jeśli Twój bliski znajduje się w trudnej sytuacji, wsparcie, które możesz zaoferować, będzie nieocenione. Jak je okazać? Co zrobić, żeby najbliżsi wiedzieli, że mają w nas oparcie?
Wsparcie bliskich jest nieocenione w sytuacjach kryzysowych, ale nasi bliscy potrzebują go nie tylko wtedy, kiedy dzieje się źle. Każdy zasługuje na wsparcie w codziennych sprawach, w małych rzeczach. Jest ono jednak szczególnie ważne w okresach dużych zmian np. nowa praca, zmiana rozwojowa, narodziny dziecka, rozwód, żałoba, strata. Wspieranie utrwala i pogłębia relację. Poniżej znajdziesz kilka wskazówek, które podpowiedzą Ci, jak być oparciem dla Twoich bliskich.
Pytaj najbliższych o potrzeby
Nie zakładaj, że wiesz, czego Twój bliski pragnie lub czego potrzebuje. Zapytaj, upewnij się, czy dobrze interpretujesz jego stan, czy dobrze odgadujesz jego pragnienia. Nawet jeżeli znałeś odpowiedź, sam moment, w którym Twój bliski wypowie na głos, to czego potrzebuje, może być dla niego terapeutyczny. Słuchaj tej odpowiedzi z zainteresowaniem. Pokaż, że Twoje pytanie nie jest grzecznością, ale że naprawdę zależy Ci, aby jego/jej potrzeby zostały zaspokojone. Pamiętaj, zanim zapytasz, niech w rozmowie zapanuje bezpieczna atmosfera. Niech bliska osoba wie, że może się otworzyć, może naprawdę wsłuchać się w siebie, a potem wspólnie z Tobą omówić swoje potrzeby. Zainteresowanie potrzebami bliskiej osoby jest ważnym wyrazem wsparcia.
Akceptuj uczucia
Pamiętaj, że nawet najbliższa Ci osoba wciąż jest odrębnym człowiekiem, o innych motywacjach, historii i uczuciach. Różne doświadczenia mogą budzić w nim różne emocje. Być może dla Ciebie brak zaproszenia na imprezę firmową nie byłby żadnym problemem, dla Twojego bliskiego może to być prawdziwe zranienie. Może ty w reakcji na stratę kładziesz się do łóżka i płaczesz, pamiętaj, że Twój bliski może zareagować odwrotnie np. zapragnąć wyjścia towarzyskiego. Nie ma dobrych i złych emocji ani prawidłowych lub nieprawidłowych reakcji na trudności. Każdy z nas ma odrębny styl przeżywania problemów. Dlatego kiedy bliski mówi Ci, jak się czuje, nie zaprzeczaj jego uczuciom ani nie zapewniaj od razu, że „na pewno wszystko będzie dobrze”. Raczej powiedz „rozumiem, że się tak czujesz”, „to musi być dla Ciebie trudne”, „masz prawo tak reagować”. Takie zapewnienie sprawi, że bliski poczuje się bezpiecznie w relacji z Tobą.
Każdy zasługuje na wsparcie w codziennych sprawach, w małych rzeczach. Jest ono jednak szczególnie ważne w okresach dużych zmian i kryzysie.
Bądź empatyczny
Empatia to umiejętność wczuwania się w stany drugiej osoby. Niektórzy ludzie wraz z wychowaniem otrzymują większą predyspozycję do bycia empatycznym, ale to nie jest cecha, którą się ma lub nie. Empatię można w sobie budować i trenować dzięki temu być coraz bardziej wspierającym w relacji z innymi. Aby rozwijać w sobie empatyczną postawę, jak najczęściej zastanawiaj się, co w danej sytuacji może czuć druga osoba. Oto proste ćwiczenie, dzięki któremu poszerzysz swoją empatię: wybierz bliską osobę, postaraj się wejść w jej stan, tak jakbyś wszedł w jej buty. Jak Ci jest w tych butach? Przyjemnie? Wygodnie? Są miękkie, znoszone? A może twarde, nieelastyczne? Obejrzyj się za siebie w tych „butach”. Jaka droga jest za Tobą? Co spotkało Cię w ostatnim czasie? Jak może to wpływać na Twój obecny stan? A teraz w tych „butach” spójrz przed siebie. Jakie masz perspektywy? Czy przed Tobą jest jakaś droga? Wiedzie pod górkę, z górki? Czy masz ochotę wejść na tę drogę? Na koniec wyjdź z tych butów i zastanów się, co czułeś w tym doświadczeniu. Podziel się tymi refleksjami z bliską osobą. Twój bliski na pewno doceni to, że włożyłeś wysiłek w zrozumienie jego obecnej sytuacji.
Wspieraj, słuchając
Każdy z nas chce być przez kogoś wysłuchany. Stwórz odpowiednią przestrzeń na wypowiedź drugiej osoby. Zaplanuj wasze spotkanie w takim czasie i miejscu kiedy będziesz mógł swobodnie oddać mu swoją uwagę. Jeżeli spotkacie się w zatłoczonej kawiarni lub przy waszych dzieciach, bliskiej osobie będzie trudno w pełni otworzyć się i opowiedzieć o bólu, z którym się zmaga. Dlatego niech wasze spotkanie będzie jak najbardziej intymne, dzięki temu drugiej osobie będzie łatwiej Ci się zwierzyć. Miej też czas na wasze spotkanie. Jeżeli będziesz nerwowo spoglądać na zegarek, bo czeka na Ciebie góra obowiązków, trudno będzie Ci udzielić komuś dobrego wsparcia. Dlatego lepiej umówić się z bliskim trochę później, ale kiedy już masz w głowie przestrzeń na jego trudności. Kiedy Twój bliski zacznie mówić, postaraj się jak najmniej dopytywać, zagadywać, odnosić do siebie. Po prostu siedź i słuchaj, daj drugiej osobie maksimum swojej uwagi i empatii.
Akceptuj ich wybory
Jedną z najgorszych rzeczy, jaką można zrobić we wspieraniu to naciskanie na drugą osobę, aby radziła sobie z problemami w taki sposób, w jaki tego od niej oczekujemy. Uszanuj autonomię Twojej bliskiej osoby. Przyjmij postawę kibica. Niech bliska osoba wie, że ufasz jej zdolnościom do radzenia sobie z wyzwaniami. Nawet jeżeli jej sposób radzenia sobie z trudnościami wydaje Ci się szalenie nielogiczny, możesz powiedzieć: „trudno mi zrozumieć, dlaczego tak postępujesz, pewnie zrobiłbym to inaczej. Ale ufam Ci i wiem, że poradzisz sobie z tą sprawą najlepiej, jak teraz potrafisz”. Czy nie miło byłoby usłyszeć takie słowa? Możesz je komuś podarować i tchnąć wiatr w jego żagle.
Małe rzeczy o wielkim znaczeniu
Czasem możesz poczuć się bezsilny wobec problemów bliskiej osoby, może Ci się wydawać, że właściwie nic nie możesz dla niej zrobić. Pamiętaj, że jeżeli wasza relacja jest zdrowa i dojrzała to prawdopodobnie Twój bliski nie oczekuje od Ciebie rozwiązania problemu. Ostatecznie każdy z nas sam musi zadecydować o swoim rozwoju i wybrać, w którą stronę zmierza. To, co możesz zrobić to wyraźnie okazywać wsparcie przez drobne rzeczy. Zapewniaj bliską osobę, że o niej myślisz. Pamiętaj o ważnych datach, spotkaniach czy testach bliskiej osoby, przed napisz słowa wsparcia, po zadzwoń, aby zapytać, jak poszło. Zaparz taką kawę, jaką ktoś lubi. Nadłóż drogi, aby wysłuchać jego historii do końca. Podrzuć obiad pod drzwi, jeśli jest teraz wyjątkowo zajęty. Te drobne wyrazy wsparcia często na długo pozostają w naszej pamięci. Świadomość, że ktoś o nas pomyślał i podjął jakiś wysiłek, jest wyjątkowo cenna. Dzięki takiemu wsparciu bliska osoba łatwiej skontaktuje się ze swoimi zasobami wewnętrznymi i rozwinie swój potencjał.
Nawet drobne gesty mają duże znaczenie.
Zapomnij na chwilę o swoich problemach
Może zdarzyć się tak, że Twój bliski będzie potrzebował Twojego wsparcia w czasie kiedy ty również zmagasz się z jakimiś trudnościami. Pomocne będzie i dla Ciebie i dla bliskiej osoby, jeżeli na chwilę zdystansujesz się do swojej trudnej sytuacji, na chwilę zapomnisz o swoich trudach i skupisz się na bliskiej osobie. Takie odłączenie się od Twojej obecnej sytuacji będzie dla bliskiego dowodem, że jest dla Ciebie naprawdę ważny. Ty też możesz na tym skorzystać, taka chwila dystansu może być odpoczynkiem od trudności, z którymi się zmagasz. Kiedy wysłuchasz bliską osobę i okażesz jej wsparcie, możesz ją poprosić, abyście teraz przez chwilę zatrzymali się na Tobie, ponieważ też jesteś w potrzebie.
Pokaż, że jesteś dumny z bliskich
Niech Twoi bliscy wiedzą, że naprawdę cenisz ich jako ludzi, że jesteś z nich dumny. Wiadomo, nie ma ludzi idealnych, ale skoro podjąłeś decyzję, aby właśnie z tą osobą zbudować i pozostać w bliskiej relacji, na pewno jest w niej coś, co budzi Twoje uznanie. Nie pozwól, aby Twój bliski na chwilę zwątpił, czy jest jakaś osoba na świecie, która go szanuje i docenia. Jesteś Ty, przypominaj Twoim bliskim, że są dla Ciebie ważni. Swoją dumę możesz okazywać im wprost np. „podziwiam w Tobie to, jak radzisz sobie z trudnościami”, „to niesamowite, że zawsze mogę liczyć na Twój uśmiech”, „lubię Cię słuchać”. Po takich słowach każdy poczułby się lepiej.
Być może kiedy patrzysz na tę listę wskazówek, wydają Ci się nierealne do wprowadzenia w Twoich relacjach. Pamiętaj, że nie musisz całkiem i od razu zmieniać waszych reguł gry. Nie oczekuj też od siebie zbyt wiele, po prostu każdego dnia staraj się wspierać najlepiej, jak potrafisz. Co jakiś czas możesz wracać do tych wskazówek i zastanawiać się, co nowego może pojawić się w Twoich relacjach. Co ważne, nie tylko ty jesteś odpowiedzialny za tę relację. Masz prawo oczekiwać, aby w trudnych chwilach ktoś tym razem wsparł Ciebie. Relacje dają najwięcej satysfakcji kiedy są wzajemne.
