Choroba afektywna dwubiegunowa (CHAD)

Choroba afektywna dwubiegunowa jest schorzeniem, które cechuje się cyklicznym występowaniem epizodów depresji i manii oraz tzw. epizodów mieszanych. Zaburzenie to ma charakter przewlekły i nawracający. Pomiędzy nawrotami choroby mamy do czynienia z okresami remisji, czyli okresami gdzie nie występują objawy lub ich nasilenie jest bardzo nieznaczne.

 

Czym jest choroba afektywna dwubiegunowa (CHAD) i jak ją leczyć?


Choroba afektywna dwubiegunowa (ChAD), czasem określana mianem depresji dwubiegunowej, to płynny i niestabilny stan psychiki. Zaburzenie afektywne dwubiegunowe różni się od depresji obecnością epizodów manii lub hipomanii, które niemal zawsze poprzedzone są lub po których występuje epizod depresji. Pomiędzy tymi epizodami zwykle występują okresy całkowitego braku objawów lub utrzymywania się nielicznych objawów o niewielkim nasileniu. Każdy z nas w biegu życia doświadcza stanów euforii i stanów smutku. To, co odróżnia depresję dwubiegunową od normatywnej reakcji na różne wydarzenia życiowe to duża amplituda i cykliczność. Nastrój osoby doświadczającej manii jest wyraźnie podwyższony, ekspansywny, euforyczny, często zawiera też wybuchy złości lub agresji. Aby można było zdiagnozować zaburzenie, takie skrajne formy nastroju, powinny utrzymywać się przez tydzień lub dłużej. Ponadto w tym okresie muszą wystąpić przynajmniej trzy dodatkowe symptomy, które świadczą o zaburzeniu nastroju np. obniżenie funkcjonowania społecznego i zawodowego. W trakcie epizodu maniakalnego, z reguły wymagana jest hospitalizacja dla bezpieczeństwa pacjenta i jego otoczenia. Mogą się też zdarzyć epizody hipomanii, są to te same symptomy lecz o mniejszym nasileniu i krótszym czasie trwania. Upośledzenie życia społecznego jest wtedy znacznie mniejsze, a stan ten zazwyczaj nie wymaga hospitalizacji. Choroba afektywna dwubiegunowa to druga co do częstości przyczyna niezdolności do pracy z powodów psychiatrycznych.

 

 

Psycholog online, psychoterapia przez internet

 

 

W chorobie afektywnej dwubiegunowej nie różnicujemy jej występowania ze względu na płeć. Badania dowiodły, iż występuje ona z taką samą częstotliwością u mężczyzn jak i u kobiet.

 

Początkowe objawy tej choroby najczęściej pojawiają się wcześnie, a mianowicie między 20 a 30 rokiem życia. Jednak pierwszy epizod choroby może wystąpić przed 20 rokiem życia. Szybkie rozpoznanie i wdrożenie leczenia farmakologicznego równocześnie ze wsparciem psychoterapeutycznym ma największy wpływ na rokowania i przebieg choroby. Trzeba wyraźnie zaznaczyć, iż czynnikiem, który decyduje o skuteczności leczenia jest ŚCISŁE stosowanie się pacjenta do zaleceń lekarza prowadzącego. Oznacza to regularne przyjmowanie przepisanych leków, co jest szczególnie ważne w okresach remisji choroby oraz uczestniczenie w sesjach terapeutycznych.

 

Jak w większości chorób i zaburzeń związanych z psychiką, na rozwój i przebieg choroby afektywnej dwubiegunowej mają wpływ tak czynniki genetyczne jak i psychologiczne, społeczne oraz środowiskowe. Najnowsze badania potwierdzają najistotniejszą rolę czynników genetycznych w patogenezie CHAD, jednak nie są one wystarczającym czynnikiem warunkującym wystąpienie choroby. Zwiększają podatność na jej rozwój. Muszą tu jednak zadziałać inne czynniki takie jak wystąpienie pewnych chorób somatycznych, nadużywanie substancji psychoaktywnych, w tym alkoholu, niekorzystne czynniki psychologiczne i społeczne. Tak więc wystąpienie choroby afektywnej dwubiegunowej w rodzinie znacznie zwiększa ryzyko wystąpienia tej choroby w przyszłości.

 

Choroba afektywna dwubiegunowa powinna zostać rozpoznana przez psychiatrę bądź certyfikowanego psychoterapeutę (który posiada uprawnienia do stawiania diagnozy z obszaru zaburzeń psychicznych). Chorobę rozpoznaje się na podstawie przynajmniej dwóch nawrotów choroby w postaci manii lub hipomanii, ewentualnie epizodu mieszanego, które przedzielone są jednym albo kilkoma epizodami depresji, które wystąpiły w przeszłości.

 

Rozpoznanie choroby afektywnej dwubiegunowej nie jest proste, często musi minąć wiele lat, podczas których chory leczony jest z powodu innych zaburzeń psychiatrycznych lub somatycznych.

 

Choroba afektywna dwubiegunowa objawyTerapia a ChAD

 

Depresja dwubiegunowa a jednobiegunowa



Uważa się, że depresja dwubiegunowa jest bardziej dotkliwa dla pacjenta i jego bliskich niż depresja jednobiegunowa. W depresji dwubiegunowej pacjent rzadko skarży się na bezsenność lub spadek apetytu, przeciwnie, mamy do czynienia raczej z objadaniem się (zwłaszcza węglowodanami) i nadmierną sennością (stałe poczucie senności mimo dostatecznej ilości snu). Te dwa rodzaje depresji różnią się też na poziomie reakcji neurochemicznych, dlatego stosuje się inne leczenie.

 

Częstość występowania choroby afektywnej dwubiegunowej szacuje się na około 6–11%. Na chorobę afektywną dwubiegunową chorują równie często kobiety, jak i mężczyźni. Na depresję jednobiegunową częściej zapadają kobiety.

 

W zależności od nasilenia i sposobu, w jaki mania przeplata się z depresją, wyróżnia się różne podtypy choroby afektywnej dwubiegunowej:

 

  • choroba afektywna dwubiegunowa I i II typu – epizody depresyjne rozdzielone są co najmniej jednym lub kilkoma epizodami manii, w typie drugim hipomanii

  • choroba afektywna dwubiegunowa III typu – nawracające epizody depresji i manii wywoływane są zbyt silnym działaniem leków przeciwdepresyjnyc

  • choroba afektywna sezonowa – epizody depresji występują w miesiącach jesienno-zimowych, a epizody manii lub hipomanii w okresie wiosenno-letnim,

  • cyklotymia – jest przewlekłym stanem, dystymia występuje na przemian ze stanami hipomanii,

  • mania jednobiegunowa – rzadka postać choroby, w przebiegu której występują wyłącznie nawracające stany maniakalne lub hipomaniakalne bez epizodów depresyjnych.

 

Choroba afektywna dwubiegunowa często rozpoczyna się jednym lub kilkoma epizodami depresyjnymi, po których pojawia się epizod manii lub hipomanii. Epizody choroby mogą następować po sobie w różnych okresach. Może to być jeden epizod na kilka lat, jednak najczęściej mamy do czynienia z większą nawrotowością – nawet do średnio jednego epizodu rocznie. Może także wystąpić kilka epizodów w roku – jeśli liczba nawrotów wynosi powyżej 4 w ciągu roku, mówimy o chorobie afektywnej dwubiegunowej z szybką zmianą faz. W przebiegu choroby częściej występują epizody depresyjne i trwają dłużej niż epizody maniakalne (szczególnie w przypadku choroby afektywnej dwubiegunowej typu II i z częstą zmianą faz).

 

Objawy choroby afektywnej dwubiegunowej (ChAD)


Na przebieg i rokowanie kluczowy wpływ mają wczesne rozpoznanie, a także systematyczne stosowanie właściwego leczenia. Skuteczna terapia jest możliwa, ale jej warunkiem koniecznym jest intensywna współpraca pacjenta z lekarzem. Kluczowa jest też trafna i szybka diagnoza. Niestety choroba afektywna dwubiegunowa na początku jest trudna do zdiagnozowania.

 

Co odczuwa osoba z ChAD?

 

  • Mania


Oto opis uczuć pacjentki w stanie manii w zaburzeniu maniakalno-depresyjnym:
„Kiedy zaczynam wznosić się na wyżyny, nie czuję już jak zwykła gospodyni domowa. Jestem bardzo zorganizowana i wspaniała i zaczynam odczuwać przypływ mocy twórczych. Z łatwością przychodzi mi pisanie wierszy, bez wysiłku komponowanie melodii. Potrafię malować. Czuję, że mój umysł jest otwarty i chłonie wszystko. (…) Widzę, że jestem w stanie dokonać wiele dobra dla ludzi. Towarzyszą mi niekończące się idee, w jaki sposób problemy środowiskowe powinny stać się powodem krucjaty na rzecz poprawy stanu zdrowia i ogólnej sytuacji każdego człowieka. Wiem, że jestem zdolna uczynić wiele dobra dla własnej rodziny i innych. Odczuwam przyjemność, poczucie euforii i rozradowanie. Chciałabym, żeby te odczucia towarzyszyły mi zawsze. Raczej nie potrzeba mi zbyt dużo snu. Straciłam na wadze, czuję się zdrowa i lubię siebie. Kupiłam sobie właśnie sześć nowych sukienek, które rzeczywiście mi pasują. Czuję się atrakcyjna i mężczyźni patrzą na mnie z podziwem. Może przeżyję romans, a może kilka naraz. Czuję, że potrafię przemawiać i poradzić sobie w polityce. Chciałabym pomóc ludziom z problemami podobnymi do moich, by nie myśleli, że nie ma dla nich już nadziei.”


Źródło: Fieve, R.R. (1975). Mood swing. New York: Morrow za: Seligman, M.E.P., Walker E.F., Rosenhan D.L. (2007). Psychopatologia. Poznań: Zysk i S-ka

 

W stanie manii pacjent odczuwa euforię, jest pobudzony, zachowuje się ekspansywnie i może być odbierany jako wesołkowaty. Często dominującym nastrojem jest rozdrażnienie, może też dojść do agresji czy wrogości. Osoby w manii często narzucają innym swoją wolę, forsują własne pomysły za wszelką cenę. Osoby w manii, nawet w momentach wzlotu, są bliskie łez, a w momentach frustracji często wybuchają płaczem. Jest to jedna z przyczyn dla których manii nie należy traktować zupełnie przeciwstawnie do depresji. Momentów frustracji nie brakuje, osoba w fazie manii ma trudność z odroczeniem swoich potrzeb – chce je zaspokoić teraz, natychmiast. Trudno będzie jej przyjąć odmowę lub napotkać obiektywną przeszkodę do zrealizowania swojego zamiaru. To może prowadzić do napadów agresji w stosunku do innych osób lub przedmiotów w otoczeniu. Osoby w manii przeżywają chaos poznawczy, mają gonitwę myśli, trudno je uporządkować. Ich plany są wybujałe i maksymalistyczne. Naprawdę nie dostrzegają bolesnych konsekwencji, jakie pociąga za sobą realizacja zamiarów. Tę gonitwę myśli można dość łatwo przerwać, ponieważ pacjenci są niezwykle podatni na rozproszenie. Osoby w stanie manii mogą też przeżywać wielkościowe wizje siebie samego: mogą myśleć że są bogiem, herosem, nie ma dla nich ograniczeń, są w stanie zrobić wszystko. Zachowania maniakalne charakteryzują się nadmierną aktywnością. Osoba w manii może podejmować niekontrolowanie działania, które są niezgodne z jego systemem wartości, a których nie zrobiłaby lub nawet byłaby im przeciwna w okresie remisji choroby. Zachowania powszechne w stanie manii to: hazard, nieostrożna jazda samochodem, błędne inwestycje finansowe, ekstrawagancki ubiór i makijaż. Pacjent często pozostaje bezkrytyczny wobec swoich objawów, wręcz ma poczucie, że wreszcie funkcjonuje w pełni swoich możliwości. Często wtedy nie zgłasza się po pomoc do psychiatry albo pomoc taką odrzuca. Manii towarzyszy podwyższony popęd seksualny – zwiększa się intensywność kontaktów seksualnych. Czasem dochodzi do aktów seksualnych bez zabezpieczenia, z przypadkowymi osobami. W stanie maniakalnym pacjent niezwykle optymistycznie patrzy na teraźniejszość i najbliższą przyszłość. Epizodowi manii towarzyszyć może znaczne osłabienie apetytu oraz ograniczone przyjmowanie płynów. Do tego obrazu należy dodać ograniczenie potrzeby snu. Po kilku dniach takiego funkcjonowania, wyczerpanie organizmu jest nieuchronne i epizod manii zaczyna się wycofywać.


U pacjenta z depresją w przebiegu choroby afektywnej dwubiegunowej, szczególnie wyraźnie odczuwalny może być spadek energii i aktywności życiowej. Osoba odczuwa: zmęczenie, utratę sił, niemoc decyzyjną i kłopoty z konfrontacją. Osoby zapadające na depresję odczuwają też spadek motywacji i anhedonię, czyli stan, w którym trudno odczuwać przyjemność, nawet przy czynnościach, które kiedyś ją przynosiły. Taka osoba najczęściej czuje się bezradna, bezużyteczna, zgaszona, upokorzona. Osoba w depresji będzie się przeżywać jako osobę niekompetentną, gorszą od innych, nieodpowiednią. W depresji trudno patrzeć w przyszłość, wiąże się to z przygniatającym pesymizmem. W takim stanie często obserwuje się zwiększoną płaczliwość i niestabilność nastroju. W zaawansowanym stadium nawet czynności biologiczne np. seks, sen, dobry posiłek, nie tylko nie przynoszą ukojenia, ale są nawet trudne do zrealizowania. Depresja u cierpiących na chorobę afektywną dwubiegunową może prowadzić do utraty sensu życia, pragnienia śmierci, myśli o samobójstwie, czy w końcu tendencji samobójczych. W nasilonej depresji w przebiegu choroby afektywnej dwubiegunowej mogą występować objawy psychotyczne, najczęściej są to: depresyjne urojenia, rażąco niezgodnego z rzeczywistością poczucia winy, kary, grzechu, ubóstwa, katastrofy, poczucia ciężkiej, nieuleczalnej już choroby.

 

Choroba afektywna dwubiegunowa

 

  • Depresja


U pacjenta z depresją w przebiegu choroby afektywnej dwubiegunowej, szczególnie wyraźnie odczuwalny może być spadek energii i aktywności życiowej. Osoba odczuwa: zmęczenie, utratę sił, niemoc decyzyjną i kłopoty z konfrontacją. Osoby zapadające na depresję odczuwają też spadek motywacji i anhedonię, czyli stan, w którym trudno odczuwać przyjemność, nawet przy czynnościach, które kiedyś ją przynosiły. Taka osoba najczęściej czuje się bezradna, bezużyteczna, zgaszona, upokorzona. Osoba w depresji będzie się przeżywać jako osobę niekompetentną, gorszą od innych, nieodpowiednią. W depresji trudno patrzeć w przyszłość, wiąże się to z przygniatającym pesymizmem. W takim stanie często obserwuje się zwiększoną płaczliwość i niestabilność nastroju. W zaawansowanym stadium nawet czynności biologiczne np. seks, sen, dobry posiłek, nie tylko nie przynoszą ukojenia, ale są nawet trudne do zrealizowania. Depresja u cierpiących na chorobę afektywną dwubiegunową może prowadzić do utraty sensu życia, pragnienia śmierci, myśli o samobójstwie, czy w końcu tendencji samobójczych. W nasilonej depresji w przebiegu choroby afektywnej dwubiegunowej mogą występować objawy psychotyczne, najczęściej są to: depresyjne urojenia, rażąco niezgodnego z rzeczywistością poczucia winy, kary, grzechu, ubóstwa, katastrofy, poczucia ciężkiej, nieuleczalnej już choroby.

 

  • Okres remisji


Pomiędzy stanami manii i stanami depresji może dojść do remisji, czyli wycofania choroby. Remisja nie oznacza wyzdrowienia, w medycynie jest rozumiana jako stan bez objawów chorobowych. Mimo braku lub nieznacznego nasilenia objawów choroby, osoba cierpiąca na zaburzenie afektywne dwubiegunowe, powinna pozostać pod opieką lekarza, regularnie kontrolować swój stan i kontynuować dotychczasową farmakoterapię.

 

Czym są zaburzenia cyklotymiczne?


U niektórych osób występują cykliczne zmiany nastroju znacznie lżejsze niż wahania nastroju spotykane w zaburzeniu dwubiegunowym. Cyklotymię definiuje się jako łagodniejszą formę pełnoobjawowej depresji dwubiegunowej. Brak w niej pewnych objawów skrajnych i cech psychotycznych, takich jak urojenia czy wyraźne upośledzenie aktywności. Faza depresji nazywana jest dystymią, a mania zastąpiona jest hipomanią. W dystymii występuje utrata zainteresowań, niski poziom energii, uczucie niedopasowania. W hipomanii, osoba nią dotknięta, jest kreatywna, produktywna, ma więcej sił i witalności. Osoby z cyklotymią cechuje znacznie podwyższone ryzyko wystąpienia w późniejszym okresie pełnoobjawowego zaburzenia dwubiegunowego. Z tego powodu zaleca się, by pozostawały one pod opieką specjalisty.

 

Czym jest ChAD?Przyczyny ChAD

 

Przebieg zaburzenia dwubiegunowego


Początek zaburzenia z reguły jest nagły; zwykle jest to kwestia godzin lub dni i na ogół nie istnieją żadne oczywiste warunkujące je zdarzenia. Jako pierwsza z reguły pojawia się mania i dzieje się to w wieku dwudziestu do trzydziestu lat. Zaburzenie dwubiegunowe charakteryzuje się tym, że powraca i każdy z epizodów trwa od kilku dni do kilku miesięcy . W pierwszej dekadzie choroby częstotliwość i intensywność epizodów słabnie. Ciekawe jest to, że z reguły zaburzenie powoli się wygasza, po dwudziestu latach choroby epizody pojawiają się już rzadko i coraz rzadziej. Nie jest to jednak łagodne zaburzenie, jest ono dużym obciążeniem zarówno dla pacjenta jak i jego otoczenia. W populacji osób cierpiących na depresję dwubiegunową często dochodzi do: utraty pracy, rozwodu, zerwaniem kontaktu z rodziną, uzależnienia. W większości skrajnych przypadków wymagana jest hospitalizacja, w niektórych istnieje stałe zagrożenie popełnienia samobójstwa. Aż 15 procent pacjentów z tym zaburzeniem może odebrać sobie życie, to więcej niż w populacji pacjentów cierpiących na depresję jednobiegunową. Zdarza się też tak, że mania ma bardziej umiarkowany charakter, a depresja nie powoduje tak silnego osłabienia. Wtedy ambicja, aktywność, energia i werwa mogą doprowadzić do sukcesów i osiągnięć. Wielu liderów przemysłu, polityki i świata sztuki może sobie radzić z kontrolowaniem zaburzenia i czerpać korzyści ze stanu manii. Uważa się, że prawdopodobnie Winston Churchill, Abraham Lincoln i Theodore Roosevelt cierpieli na zaburzenie afektywne dwubiegunowe.

 

 

Przyczyny choroby afektywnej dwubiegunowej


Uważa się, że z wystąpieniem zaburzenia afektywnego dwubiegunowego jest powiązanych wiele czynników biologicznych, w tym: genetyczne, neurochemiczne, hormonalne, neuroanatomiczne oraz oddziaływanie rytmów biologicznych. W trakcie rzutu choroby dochodzi do zakłócenia równowagi pomiędzy neuroprzekaźnikami i dla wielu badaczy to zdaje się kluczem do zrozumienia tej choroby. Udział czynników genetycznych jest większy niż w przypadku depresji jednobiegunowej. Obserwuje się zwiększone ryzyko zachorowania w rodzinach, w których rozpoznano zaburzenie u jednego lub dwojga rodziców. W przypadku choroby u obojga rodziców ryzyko to wynosi 75%. Co ważne, samo podłoże genetyczne nie warunkuje rozwoju tej choroby, a jedynie, gdy dojdzie do współdziałania innych istotnych czynników (np. nadużywanie substancji psychoaktywnych lub występowanie pewnych chorób somatycznych), zwiększa to podatność na jej wystąpienie. Ważnymi czynnikami psychologicznymi odpowiedzialnymi za rozwój choroby są: stresujące wydarzenia życiowe, niewielkie wsparcie społeczne, szczególne cechy osobowości i style poznawcze. Na przykład zmienna osobowościowa, jaką jest neurotyzm, jest kojarzona z objawami depresji i manii. Kojarzone są też style poznawcze związane z dążeniem do celu, popędem i motywacją. Badania wskazują, że wysoka potrzeba osiągnięć i zwiększona wrażliwość na wzmocnienia środowiskowe były prognostykiem nasilenia objawów manii. Stresujące wydarzenia życiowe (np. poważne choroby, śmierć lub utrata bliskiej osoby, utrata pracy, migracja, a czasami także poród) mogą być czynnikiem spustowym, wywołującym objawy choroby. Czynniki psychospołeczne mogą też pozytywnie regulować przebieg choroby. Udowodniono, że stabilny, uregulowany rytm dnia pozytywnie wpływa na chorego. Ogromną rolę odgrywa też wsparcie psychospołeczne, satysfakcjonujące relacje z bliskimi pełnią funkcję ochronną.

 

 

 

Leczenie zaburzenia ChAD


Wielu pacjentów cierpiących na zaburzenia nastroju nigdy nie zgłasza się na leczenie. Jednak ze względu na ogrom osobistego cierpienia, utratę wydajności i wzrostu społecznej świadomości co do zdrowia psychicznego, coraz więcej osób zaczyna szukać specjalistycznej pomocy. Celem leczenia zaburzenia dwubiegunowego jest dążenie do stanu remisji, czyli funkcjonowania pacjenta sprzed zachorowania. Choroba afektywna dwubiegunowa jest przewlekła i nawrotowa dlatego jej leczenie jest długotrwałe, często wiąże się z przyjmowaniem lekarstw do końca życia. Ważne jest zapewnienie kompleksowego leczenia: farmakoterapii, psychoterapii i psychoedukacji.

 

  • Leczenie farmakologiczne


Klasyczny, podstawowy typ leczenia opiera się na podawaniu węglanu litowego. U około 80% pacjentów obserwuje się całkowite lub częściowe zniesienie objawów w czasie podawania litu. Niestety przyjmowanie litu, choć skuteczne, wiąże się z przykrymi skutkami ubocznymi. Nowe terapie korzystają z leków przeciwdrgawkowych takich jak: karbamazepina, valproat, lamotrygina, gabapentyna. W przypadku epizodów depresyjnych czasami (ale pod stałą kontrolą lekarską i z uwzględnieniem przeciwwskazań) stosuje się leki przeciwdepresyjne. W ostrych epizodach, dołącza się benzodiazepiny oraz klasyczne leki przeciwpsychotyczne np. haloperidol. Czasami hospitalizacja jest bezwzględną koniecznością. Szczególnie gdy pacjent zagraża swojemu życiu lub życiu i zdrowiu innych osób. W takiej sytuacji na podstawie ustawy o ochronie zdrowia psychicznego – może być przyjęty do szpitala psychiatrycznego i hospitalizowany bez swojej zgody.

 

  • Psychoterapia i psychoedukacja


Psychoterapia będzie się różniła w zależności od okresu choroby. W aktywnej fazie choroby kontakt psychoterapeutyczny będzie głównie podtrzymujący i wspierający. W okresach remisji pacjent może dokonywać pracy wglądowej, pogłębiać autorefleksję i budować zdrowe mechanizmy obronne, które wzmacniają odporność psychiczną. Depresja dwubiegunowa jest trudną chorobą i każdy chorujący zasługuje na spersonalizowane wsparcie, które pozwoli dobrze funkcjonować mimo poważnych trudności. Psychoedukacja polega na uczeniu pacjenta na czym polega jego choroba, jak może przewidywać kolejne epizody, jak reagować we wczesnych fazach depresji lub manii, tak aby nie dopuścić do pełnego rozwinięcia. Psychoedukacja jest też bardzo ważna dla rodziny chorego, która może go wspierać w zauważeniu objawów we wczesnej fazie nawrotu choroby.

 

Jak pomóc sobie z ChAD

 

Choroba afektywna dwubiegunowa w skrócie:

 

• Depresja dwubiegunowa składa się z epizodów manii, depresji i okresów remisji kiedy chorujący wraca do poprzedniego funkcjonowania

• W stanie manii pacjent odczuwa euforię, jest pobudzony, zachowuje się ekspansywnie i może być odbierany jako wesołkowaty.

• W fazie depresji wyraźnie odczuwalny jest spadek energii i aktywności życiowej.

• Remisja nie oznacza wyzdrowienia, jest to wycofanie objawów choroby .

• Początek zaburzenia z reguły jest nagły i trudny do przewidzenia.

• Jako pierwsza z reguły pojawia się mania.

• Do pierwszego epizodu dochodzi zwykle w wieku dwudziestu do trzydziestu lat.

• Na chorobę afektywną dwubiegunową zapada tyle samo kobiet co mężczyzn.

• Choroba wiąże się z wysokim ryzykiem popełnienia samobójstwa w trakcie aktywnej fazy choroby.

• Choroba afektywna dwubiegunowa jest przewlekła i nawrotowa dlatego jej leczenie jest długotrwałe

• Kompleksowe leczenie zawiera: dobrze dobraną farmakoterapię, psychoterapię i psychoedukację

• Satysfakcjonujące relacje z bliskimi pełnią funkcję ochronną.

 

Epizod maniakalny:


Chory odczuwa niewspółmierną do sytuacji radość i euforię, jest nadpobudliwy, co może często prowadzić do wrogości i agresji, a nawet w skrajnych przypadkach do autoagresji. Chaotyczne, szybkie wypowiedzi powodują często utrudnienie kontaktu z osobą chorą lub całkowitą niemożność jej zrozumienia, co często spowodowane jest także tzw. “gonitwą myśli”, która charakterystyczna jest dla epizodu maniakalnego. Pacjent nie dostrzega jednak w swoich objawach niczego niepokojącego, ba , często nawet bierze je za przejaw swoistej “mocy”, omnipotencji, uważa, że czuje się świetnie i w związku z tym nie chce zasięgnąć pomocy lekarskiej. Pacjenci w fazie maniakalnej miewają poczucie swoistej misji, a brak krytycyzmu może prowadzić do podejmowania bardzo niebezpiecznych, ryzykownych i niekontrolowanych zachowań.

 

Epizod hipomaniakalny:


Mamy tu do czynienia z objawami bardzo podobnymi do objawów w epizodzie maniakalnym, jednak ich nasilenie jest zdecydowanie mniejsze, a czas trwania epizodu jest zdecydowanie krótszy. Pacjent w pewnym stopniu posiada kontrolę nad swoimi działaniami i zachowuje częściowy krytycyzm. Objawy wrogie i agresywne są w tym epizodzie wyraźnie mniejsze. Niestety tak jak w przypadku epizodu maniakalnego, pacjenci w hipomanii odrzucają konieczność poddania się leczeniu.

 

Epizod mieszany:


W tej sytuacji mamy do czynienia z naprzemiennym występowaniem objawów charakterystycznych tak dla manii jak i dla depresji. Jest to epizod szczególnie trudny i wyczerpujący tak dla chorego jak i dla jego otoczenia. Mówimy tu również o tak zwanej ultraszybkiej zmianie faz, gdzie nastrój chorego może zmieniać się jak w kalejdoskopie w ciągu dosłownie kilku chwil.

 

Remisja:

 

Pomiędzy epizodami maniii, hipomanii i depresji występują epizody z brakiem objawów chorobowych lub z ich niewielkim nasileniem. W tej fazie należy szczególnie dbać o regularne zażywanie leków i okresowe kontrole u swojego lekarza prowadzącego oraz regularne sesje z psychoterapeutą, w celu zapobieżenia wystąpieniu kolejnego epizodu.

 

Najważniejszym zadaniem lekarza oraz psychoterapeuty i oczywiście chorego jest współpraca w celu osiągnięcia stanu remisji, i jak najdłuższego jego utrzymania. Farmakoterapia ma najczęściej przewlekły przebieg i dotyczy przeważnie leczenia do końca życia chorego.

 

Cykliczne występowanie po sobie objawów depresyjnych i maniakalnych.

 

Jak rozpoznać chorobę afektywną dwubiegunową?

 

Objawy maniakalne:

 

Podwyższony nastrój, euforia, poczucie wszechmocy, wielkości, rozrzutność, brak możliwości koncentracji, wielomówność, niecierpliwość, brak potrzeby snu, częsta irytacja, wybuchy gniewu, podejmowanie ryzykownych inwestycji, wzmożone zainteresowanie sferą seksualną i podejmowanie ryzykownych zachowań w tej sferze, urojenia wielkościowe.

Niewielkie nasilenie manii to hipomania. Pacjenci mają problem z kontrolowaniem tego stanu (uznawany jest za bardzo przyjemny), a ten niestety może łatwo przerodzić się w manię.

 

Objawy depresyjne:
Patrz: Depresja.


Leczenie:


Psychoterapia
Sole litu (ChAD typu I)
Kwas walproinowy (ChAD typu II)
Karbamazepina (ChAD typu II)

Dlaczego terapia online z trzymsie.pl?

Pomożemy Ci wygrać z lękiem, natręctwami, depresją, chorobą afektywną dwubiegunową, zaburzeniami odżywiania, uzależnieniami oraz traumami. Psycholog online wesprze Cię także w przypadku problemów związanych z relacjami z innymi, niską samooceną, brakiem motywacji, stresem czy bezsennością, w momencie ważnych zmian życiowych takich jak emigracja, macierzyństwo czy poszukiwanie nowej pracy i trudnych sytuacjach życiowych. Prowadzimy psychoterapię online w nurcie poznawczo-behawioralnym, o najlepiej udowodnionej skuteczności. Jedna sesja terapii trwa 50 minut i kosztuje 160-250 zł.

W trzymsie.pl lubimy konkrety. Naszym celem jest, aby skutecznie pomóc w Twoim problemie.

Umów się na sesję

Wirtualna recepcja

Zadaj nam pytanie dotyczące Twojego problemu, dopasowania dla Ciebie odpowiedniego terapeuty lub procesu rezerwacji sesji, a skontaktujemy się z Tobą tak szybko, jak będzie to możliwe. Jeśli pragniesz, abyśmy przekazali Twoje zapytanie konkretnemu terapeucie, napisz nam któremu.